Φυτείες Ξηρομέρου

(πηγή:http://www.fities.org)
ΦΥΤΕΙΕΣ – ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Οι Φυτείες είναι χτισμένες σε υψόμετρο 350 μ.σε μια αιχμή του ακαρνανικού ορίζοντα σε θέση που δεσπόζει και αγναντεύει Ανατολικά μέχρι τα Άγραφα και το Παναιτωλικό όρος, Βόρεια μέχρι τα Τζουμέρκα, νότια μέχρι τη λιμνοθάλασσα Αιτωλικού και Δυτικά τα Ακαρνανικά όρη και όλη την Ξηρομερίτικη ενδοχώρα. Μέχρι το 1954 ονομαζόταν Μαχαλάς ή Μαχαλά. Με το Β.Δ. 11-5-1954 (ΦΕΚ 101/24-5-54) και κατόπιν προτάσεων του Κοινοτικού Συμβουλίου το Υπουργείο εσωτερικών επέλεξε την ονομασία Φυτείες έτσι “που να έχει σχέση με τις καπνοφυτείες” παραπέμποντας ταυτόχρονα ηχητικά τουλάχιστον και στις Αρχαίες Φοιτίαι.

Το 1642 πρωτοεμφανίζεται σε έγγραφο το χωριό Μαχαλά.

Στα ορλωφικά (1770) οι πρόκριτοι της Μαχαλάς Αναστάσιος Παπασταμάτης και Γεωργάκης Φαταούλας αποκεφαλίζονται από τους Τούρκους στο Βραχώρι ως επαναστάτες. Κατά την προεπαναστατική περίοδο ο οπλαρχηγός Μεγαπάνος Γαλάνης αναλαμβάνει το Αγιατζίκι του Καρλέλι (Δυτική Ελλάδα). Συμβάλλει στη συγκρότηση της Γερουσίας Δυτικής Ελλάδας και συμμετέχει στην Επανάσταση. Περιθάλπει και προστατεύει στη Μαχαλά του Νεομάρτυρα Ιωάννη του εξ οθωμανών.

Ο Γάλλος περιηγητής Φραγκίσκος Πουκεβίλ (1779-1838) περιήλθε πριν την Επανάσταση του 1821 στον ελληνικό χώρο. Σ' ένα από τα βιβλία του που εκδόθηκε το 1820 με τίτλο “Ταξίδι στην Ελλάδα – Στερεά Αττική, Κόρινθος” αναφέρεται αναλυτικά στην κατάσταση που επικρατούσε στο Ξηρόμερο και μεταξύ άλλων αφηγήσεων γράφει: “στα δυόμιση χιλιόμετρα απο κει (σ.σ. Παπαδάτου) φτάνουμε στο Μαχαλά. Το ωραίο αυτό χωριό που περιλαμβάνει 70 σπίτια διάσπαρτα σε μια ρομαντική τοποθεσία, είναι λίγο απομακρυσμένο από το Μοναστήρι Λυκοβίτσι (Λιγοβίτσι), όπου υπηρετούν 20 ιερωμένοι.

Αυτά τα χρόνια συνενώνονται προοδευτικά υπάρχοντες οικισμός (Γαζή, Μανωλόπουλο, Παραπούγκι, Άγιος Γεώργιος, Γαρδί κ.α.) και δημιουργείται ο νέος οικισμός Μαχαλά.



ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

Η Μαχαλά αποτελεί έδρα του Στρατοπέδου της Ακαρνανίας των επαναστατημένων της περιοχής. Μαχαλιώτες αγωνιστές παίρνουν μέρος και διακρίνονται στον αγώνα (ενδεικτικά αναφέρεται: Κοτσαλής Σπύρος – Παπαντώνης Αθανάσιος) (Φυτειώτικα Νέα φ. 71 σελ.3, φ. 74 σελ.3 και φ. 82 σελ.3) Γυναικόπαιδα Μαχαλιωτών που συγκαταλέγονται στους Πολιορκημένους απάγονται από τους Τούρκους κατά την έξοδο του Μεσολογγίου (Φυτειώτικα Νέα φύλλο 61. σελ. 3)

Μετεπαναστατικά η Μαχαλά αποτελούσε τμήμα του Δήμου Μαραθιάς με έδρα τη Μαχαιρά. Ο Δήμος αυτός ιδρύθηκε με Βασιλικό διάταγμα της 12 Ιουνίου 1836, ανήκε στην Επαρχία Ακαρνανίας (ενιαία Ξηρόμερο και Βάλτος).

Με Βασιλικό Διάταγμα στις 27 Νοεμβρίου 1840 τμήμα του Δήμου Μαραθιάς ενώνεται με το Δήμο Εχίνου με έδρα την Κατούνα.

Παρέμεινε στο Δήμο Εχίνου μέχρι της 31 Αυγούστου του 1912, οπότε στο ΦΕΚ 261/ΤΑ 1912, άρχισε να διοικείται ως “Κοινότης Μαχαλάς” (Διοικητική Μεταρρύθμιση Βενιζέλου).

Στους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913 ο Μαχαλιώτης Θεόδωρος Χαβίνης ως διοικητης Πυροβολαρχίας απελευθερώνει την Πρέβεζα. Διαπρέπει μετά ως πολιτικός. Μαχαλιώτες στρατιώτες αγωνίζονται σε όλα τα μέτωπα όπως αναφέρονται και στο μνημείο πεσόντων στην Πλατεία του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου

Μικρασιατική Εκστρατεία

Μαχαλιώτες κληρωτοί συμμετέχουν στους επικούς αγώνες της Μικράς Ασίας.

Χαρακτηριστικά πληθυσμιακά στοιχεία της Μαχαλάς την εποχή αυτή

Έτος Κάτοικοι

1920 1546

1928 1618


Β' Παγκόσμιος Πόλεμος

Οι Φυτείες δίνουν το παρόν με πολλούς Νέους και κατά τη διάρκεια του Ελληνοιταλικού Πολέμου και στην Εθνική Αντίσταση.

Πληθυσμιακή εξέλιξη

έως κάτοικοι

1940 2012

1951 2151

Το 1954 η Μαχαλά μετονομάζεται σε Φυτείες. Το 1966 μεγάλος σεισμός ερειπώνει πολλά σπίτια. Τις επόμενες δεκαετίες πολλαπλασιάζεται η Καπνοπαραγωγή, το χωριό αναπτύσσεται οικονομικά και σε ποσοστό παραγωγής και σε υποδομές.

Το 1980 αρχίζει η αντικατάσταση της Πατροπαράδοτης καλλιέργειας καπνού “Τσεμπέλι” με την ποικιλία “Βιρτζίνια” -Οικονομική Ανόρθωση

Πληθυσμιακή Εξέλιξη

Έτος Κάτοικοι

1971 2451

1981 2331

1991 2077

Το 1997 με το νόμο 2539/1997 ΦΕΚ 244/4-12-97 (Νόμος Καποδίστριας). Το χωριό Φυτείες έγινε έδρα του Νεοσύστατου Δήμου Φυτειών περιλαμβάνοντας ακόμη την Κοινότητα Παπαδάτου και τους οικισμούς Κουβαρά – Ρίβιου – Αγίου Στέφανου.

ΔΗΜΟΣ ΦΥΤΕΙΩΝ

Ο Δήμος Φυτειών βρίσκεται σε θέση Κεντρική και προς τα Δυτικά στο νομό Αιτωλοακαρνανίας, πάνω στη νοητή γραμμή που ξεκινά βόρεια απ' τον Αμβρακικό και καταλήγει νότια στη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού.

Συνορεύει βόρεια με το Δήμο Αμφιλοχίας, δυτικά – Βορειοδυτικά με το Δήμο Μεδεώνος νοτιοδυτικά με το Δήμο Αστακού και ανατολικά – νοτιοανατολικά με το Δήμο Στράτου.

Συστάθηκε με τον νόμο 2539/97 (Καποδίστριας) και αποτελείται απ' τις πρώην κοινότητες Φυτειών και Παπαδάτου και τους οικισμούς Ρίβιου, Κουβαρά, Αγίου Στεφάνου.

Ο Δήμος Φυτειών έχει έκταση 96.295 στρέμματα. Είναι κατά το μεγαλύτερο ποσοστό πεδινός και το υπόλοιπο ημιορεινός.

Στην τελευταία απογραφή 2001 ο πληθυσμός είχε ως εξής:

Φυτείες 1577

Παπαδάτου 531

Κουβαράς 277

Ρίβιο 211

Άγιος Στέφανος 125

Σύνολο: 2721 κάτοικοι

Έδρα του Δήμου είναι οι Φυτείες.