Θύμιος Σώκος: Έχουμε πάρα πολλά, φτάνει λίγο μυαλό και οι σωστές αποφάσεις
>> Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2010
Ο Νομάρχης Αιτωλοακαρνανίας με μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και εμπεριστατωμένη ομιλία/ τοποθέτηση στην ημερίδα της ΟΚΕ με θέμα "ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ" κατέθεσε τις απόψεις του για τις δυνατότητες και τον τρόπο ανάπτυξης του τόπου μας.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Μας δίνεται και σήμερα, η δυνατότητα να πούμε τις απόψεις μας, όπως τις πιστεύει και τις καταλαβαίνει ο καθένας και μπορεί να τις αποδείξει, για το πώς μπορούμε να προχωρήσουμε σε μια ορθολογική ανάπτυξη, αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες που έχει κάθε περιοχή ξεχωριστά αλλά και η χώρα μας συνολικά.
Ταυτόχρονα να δούμε και τις υποδομές που χρειαζόμαστε για να πετύχουμε την ορθολογική και ισόρροπη ανάπτυξη που θα κάνει βιώσιμη την οικονομία μας, που θα δίνει προοπτική στον τόπο μας.
Μια ανάπτυξη την οποία πρέπει και μπορούμε να στηρίξουμε με υποδομές και να αξιοποιήσουμε ταυτόχρονα και το ανθρώπινο δυναμικό.
Θα πω κάποιες απόψεις, παρουσιάζοντας το επενδεδυμένο κεφάλαιο που υπάρχει στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας που δεν έχει κάνει ποτέ απόσβεση και με τις πολιτικές που υπάρχουν δεν θα κάνει και στο μέλλον αν συνεχίσουν.
Η γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου, η γέφυρα «Χαρίλαος Τρικούπης», είναι ένα έργο που σηματοδοτεί την Ελλάδα του μέλλοντος μας, την Ελλάδα του 21ου αιώνα.
Ένα έργο υψηλής τεχνικής, στο οποίο μπορούμε πραγματικά να επενδύσουμε για το μέλλον της ευρύτερης περιοχής.
Δεν αφορά τους δυο Νομούς όπου ακουμπάει η γέφυρα.
Ακουμπάει σε όλη την Ελλάδα και ακουμπάει κυρίως στην Ελλάδα του άξονα του Ιονίου από τα Ελληνοαλβανικά σύνορα μέχρι και την Μεσσηνία.
Η γέφυρα είναι τεχνολογικό επίτευγμα και κατασκευάστηκε για να δημιουργήσει προϋποθέσεις ανάπτυξης σε όλη την ευρύτερη περιοχή.
Υπάρχει δίπλα το Κάστρο του Ρίου-Αντιρρίου, υπάρχει ευρύτερα μια παρθένα οικιστικά και πανέμορφη περιοχή.
Η γέφυρα είναι στο κέντρο των δυο σημαντικότερων αρχαιολογικών χώρων της χώρας μας την Αρχαία Ολυμπία και τους Δελφούς.
Η απόσταση από την γέφυρα προς την Αρχαία Ολυμπία είναι περίπου 120 χιλιόμετρα τόση όση και η απόσταση από την γέφυρα μέχρι τους Δελφούς.
Είναι σε επαφή με ένα από τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας μια περιοχή η οποία είναι παρθένα, με σημαντικότατη ιστορία όπως είναι η Ναύπακτος και η Ναυπακτία και βεβαίως είναι το κλειδί που μας οδηγεί στην βορειοδυτική Ελλάδα και δίνει και πολλές άλλες δυνατότητες.
Ο σχεδιασμός έγινε μόνο για την γέφυρα, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για το τι θα γίνει την επόμενη και βεβαίως επιβεβαιώνεται ο γαλλικός τύπος ο οποίος αμέσως μετά την κατασκευή είπε ότι η γέφυρα «Χαρίλαος Τρικούπης» ενώνει το τίποτα με το πουθενά.
Και αυτό δεν είναι γιατί η γέφυρα δεν είναι το μεγάλο έργο ή η μεγάλη επένδυση. Είναι γιατί δεν έγιναν τα λίγα πράγματα ώστε αυτό το έργο να είναι περισσότερο παραγωγικό.
Σε επαφή με τη γέφυρα υπάρχει ...
μια περιουσία την οποία διαχειρίζεται η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου μια έκταση 220 στρεμμάτων.
Πρόκειται για τους πρώην εργοταξιακούς χώρους της Γέφυρας.
Φαντάζομαι γι’ αυτούς που ξέρουν από επιχειρήσεις και μπορούν να δουν και το μέλλον του τόπου ότι δεν υπάρχει πιο αξιόλογη έκταση στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας σε σύγκριση με αυτά που σας είπα πριν.
Βρίσκεται λοιπόν στις δαγκάνες της γραφειοκρατίας.
Κανένας δεν τολμάει να πάρει μια απλή απόφαση.
Να προκηρύξει αυτή την περιουσία, την μοναδική περιουσία, αυτό το εκπληκτικό οικόπεδο προκειμένου αυτός ο χώρος να αξιοποιηθεί.
Και τί θα μπορούσε να γίνει;
Θα μπορούσαν να γίνουν πολύ σπουδαία πράγματα.
Είναι μια σχεδόν διαμορφωμένη μαρίνα, με μέτωπο στη θάλασσα σε ένα παρθένο μέρος, σε επαφή με το τεχνολογικό επίτευγμα της εποχής μας, με ένα αρχαίο κάστρο σε μια περιοχή η οποία είναι παρθένα οικιστικά.
Αυτό το ανεκτίμητης αξίας περιουσιακό στοιχείο, είναι ιδιοκτησία του εκάστοτε Προέδρου της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου ο οποίος δεν είναι διατεθειμένος να βάλει υπογραφή για να προκηρυχθεί και να υπάρξει ένα επενδυτικό ενδιαφέρον.
Δεν θα πω ποτέ το κράτος να έρθει εδώ και να φτιάξει ένα μεγάλο ξενοδοχείο που το έχει ανάγκη η περιοχή, να φτιάξει την μαρίνα ή να φτιάξει κάτι άλλο.
Να γίνει ένα πρότζεκτ, μια επένδυση που θα μας το δείξει ο ανταγωνισμός, φτάνει να προβάλλουμε τι περιουσία υπάρχει εκεί και αυτό να αξιοποιηθεί και να αποφέρει αποτελέσματα.
Αν θέλεις σήμερα να χτίσεις στο Αντίρριο δεν έχεις και πολλές δυνατότητες.
Το ίδιο επίσης αν θέλεις να χτίσεις και στην απέναντι πλευρά στο Ρίο.
Χτίζει ο κόσμος σύμφωνα με τους οικισμούς του ’23, καταστρέφεται η γη, ενώ όσοι άνθρωποι έχουν την δυνατότητα ,γιατί είναι πανάκριβα, αγοράζουν οικόπεδα και χτίζουν σπίτια πολλών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.
Ταυτόχρονα, οι δρόμοι που οδηγούν σε αυτές τις περιουσίες τους, που είναι τα σπίτια τους, είναι των τριών μέτρων.
Το κράτος, δεν αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να πολεοδομήσει και να οργανώσει την περιοχή, αλλά, αν δεν υπάρχει δυνατότητα και προοπτική οικιστικής ανάπτυξης σ’ αυτό το κομμάτι, παρακαλώ που αλλού υπάρχει;
Η γραφειοκρατία, η αναποτελεσματικότητα, η ευθυνοφοβία και κάποια σχέδια που έχουν στην πίσω μεριά του μυαλού τους κάποιοι για το πως θα τους συνέφερε να αξιοποιηθεί αυτός ο χώρος, που είναι ό,τι πιο σημαντικό υπάρχει ως επενδεδυμένο κεφάλαιο στην περιοχή ετούτη τα τελευταία 50 χρόνια, έχουν ως αποτέλεσμα η συγκεκριμένη έκταση να παραμένει ανενεργή, αναξιοποίητη και να μην αποδίδει.
Και απλά βλέπουμε, παρακολουθώντας την γέφυρα, τα αυτοκίνητα να περνάνε και διαμαρτυρόμαστε κάθε φορά και δικαίως για το πόσο ακριβό είναι το εισιτήριο.
Θα ήθελα να σας πω λοιπόν ότι η γέφυρα δεν πρόσθεσε θέσεις εργασίας, αντίθετα αφαίρεσε, μιας και σειρά επαγγελμάτων που δραστηριοποιούνται στο Αντίρριο από τον περιπτερά, τον ψιλικατζή, τον ταξιτζή και άλλοι έχουν χάσει πάνω από το 50% του εισοδήματός τους και πάρα πολλοί από αυτούς έχουν χάσει και τις θέσεις εργασίας.
Δεν προστέθηκε σχεδόν τίποτα.
Αφαιρούνται διαρκώς σε ένα κομμάτι εντελώς προνομιούχο που θα μπορούσε πραγματικά να είναι πυλώνας για την ανάπτυξη όχι μόνο της περιοχής αλλά και της χώρας ολόκληρης.
Θα μου πείτε, τί σχέδια θα μπορούσαν να υπάρξουν; Χίλια πράγματα. Εγώ θα σας παραπέμψω π.χ. στην Λισαβόνα όπου έχουν κάνει μια γέφυρα μήκους 18 χιλιομέτρων και σε επαφή με την πλέον υποβαθμισμένη περιοχή της Λισαβόνας ανήγειραν ένα εκθεσιακό κέντρο και μια σειρά ξενοδοχείων.
Δεν είναι πιο προκομμένοι εκείνοι ή φαντάζομαι δεν είναι πιο έξυπνοι.
Έχουν πάρει όμως συγκεκριμένες αποφάσεις και αξιοποιούν το δικό τους πλεονέκτημα.
Γι’ αυτό καλούμαστε όλοι να πάρουμε συγκεκριμένες αποφάσεις.
Να ανατρέψουμε δομές και καταστάσεις που κρατάνε την δυναμική αυτού του λαού δεμένη χειροπόδαρα, που κρατάνε τους Έλληνες επιστήμονες και επενδυτές μακριά από την παραγωγική και επενδυτική δραστηριότητά τους και τους καθιστούν θεατές του ρουσφετιού, της συναλλαγής, του διαδρόμου, του παρακαλετού για αξιοποιήσουν αυτό την επενδυτική δραστηριότητα.
Ταυτόχρονα δεν μπορούμε να διατηρήσουμε και να δημιουργήσουμε τις θέσεις εργασίας, που είναι το ζητούμενο.
Φεύγοντας από την περιοχή του Αντιρρίου διανύουμε έναν δρόμο ο οποίος πριν από 30 χρόνια ήταν κατά πολύ καλύτερος από αυτόν που υπάρχει σήμερα και σε ασφάλεια και σε οτιδήποτε άλλο μπορεί να φανταστεί κανένας.
Φτάνουμε σύμφωνα με το σχέδιο σε μια άλλη του εκδοχή, με τον καινούριο δρόμο 63 περίπου χιλιομέτρων, από τη γέφυρα Ρίου-Αντίρριου στο Πλατυγιάλι – Αστακού. Λίγοι ξέρουν γι’ αυτό το λιμάνι και φοβάμαι πολύ λιγότεροι από εκείνους που έπρεπε κυρίως να ξέρουν.
Εννοώ, τους εκάστοτε που αποφασίζουν σε επίπεδο κυβέρνησης για τις τύχες και το μέλλον και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Είναι η μεγαλύτερη επένδυση που έχει γίνει ποτέ στη Δυτική Ελλάδα, σε όλο τον άξονα.
Ένα λιμάνι το οποίο έχει 700 στρέμματα λιμενική ζώνη και είναι το μεγαλύτερο στη χώρα.
Είναι το μεγαλύτερο, με τεράστια δυνατότητα επέκτασης.
Σ’ αυτό το λιμάνι υπάρχει χαρακτηρισμένη βιομηχανική περιοχή 2.500 στρεμμάτων.
Έχει βάθος 17 μέτρα, μπορεί να προσεγγίσει δηλαδή οποιοδήποτε καράβι από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου.
Έχουν επενδυθεί τεράστια ποσά και είναι το πρώτο ιδιωτικό λιμάνι στη χώρα.
Είναι ένα από τα πέντε πράσινα λιμάνια στην Ευρώπη, είναι ένα λιμάνι στην καρδιά της Μεσογείου.
Το Πλατυγιάλι παρέχει πρόσβαση στην βόρεια, την κεντρική και την ανατολική Ευρώπη ευκολότερα από οποιοδήποτε άλλο λιμάνι στη Μεσόγειο και ασφαλώς στον Ελλαδικό χώρο.
Έχουν επενδυθεί και αξίζει το λιμάνι αυτό περίπου 800 εκατομμύρια ευρώ.
Το κράτος δεν διαθέτει τα κονδύλια που χρειάζονται για να γίνουν τα 19 χιλιόμετρα που ενώνουν τον Δυτικό Άξονα και το υπάρχον εθνικό δίκτυο με αυτή τη γιγαντιαία για τα δεδομένα της χώρας μας περιοχή.
Αντ’ αυτού ακούμε πόσο θα επεκταθεί η Cosco και αν θα κάνει προβλήτα, τι θα γίνει με τους «εργαζόμενους» στον ΟΛΠ, τι άποψη έχει ο πρώην Πρόεδρος του ΟΛΠ για το συγκεκριμένο λιμάνι. Όταν υπάρχουν και κάποια επενδυτικά ενδιαφέροντα κανένας δεν ξέρει πως θα τα παρουσιάσει.
Είναι κρίμα και άδικο κάτι που έγινε από το υστέρημα του ελληνικού λαού, από το 1985 μέχρι σήμερα και ξοδεύει ακόμα το κράτος, μια τέτοια γιγαντιαία επένδυση για τα δεδομένα της Μεσογείου και της Ελλάδας να παραμένει ανενεργή και αναξιοποίητη γιατί υπολείπονται σ’ αυτή τη φάση 19 χιλιόμετρα δρόμος κάποιων προδιαγραφών και γιατί κάποιοι έχουν στη πίσω πλευρά του μυαλού τους άλλα πράγματα όπως ο πρώην Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Κεφαλογιάννης που είπε ότι «θα φτιάξουμε ένα τέτοιο λιμάνι στο Τυμπάκι, στο Ηράκλειο», στη εκλογική του περιφέρεια.
Αντί να κινηθεί η διαδικασία για να αξιοποιηθεί το Πλατυγιάλι κάποιοι κοίταξαν πως θα κάνουν μια άλλη υποδομή στην εκλογική περιφέρεια του συγκεκριμένου Υπουργού.
Αυτά παραπέμπουν σε λογικές, συμπεριφορές και νοοτροπίες τριτοκοσμικής χώρας. Σήμερα ξεφορτώνουν στον Τάραντα και σε άλλα λιμάνια της Μεσογείου και κάνουν από εκεί μεταφόρτωση για εδώ.
Μη φανταστεί κανένας ότι έχει πλεόνασμα η χώρα σε λιμάνια.
Απλά κάποιοι επιχειρούν ανάλογα με την θέση την οποία έχουν στο πώς θα επεκτείνουν λιμάνια και λιμενικές περιοχές εκεί που δεν είναι δυνατόν να αναπτυχθούν.
Λίγα χιλιόμετρα και σε ευθεία γραμμή υπάρχει ένα στρατιωτικό αεροδρόμιο, ένα από τα μεγαλύτερα της χώρας.
Είναι το στρατιωτικό αεροδρόμιο του Αγρινίου.
Ανοίγω μια παρένθεση.
Με κέντρο την γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου και σε μια ακτίνα περίπου 100 χιλιομέτρων αναπτύσσονται 4 στρατιωτικά αεροδρόμια, του Αγρινίου, του Ακτίου, του Αράξου και της Ανδραβίδας.
Και ενώ αυτά που ενδεχομένως μπορεί να ήταν απαραίτητα την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Κάνω έκκληση στη λογική σας, έχει λόγο η χώρα να διατηρεί 4 στρατιωτικά αεροδρόμια σε μια ακτίνα 100 χιλιομέτρων από αυτή την περιοχή, ή σε έναν άξονα περίπου 150 χιλιομέτρων από την μια άκρη ως την άλλη;
Δεν είναι εδώ ένα επενδεδυμένο κεφάλαιο τεράστιο το οποίο παραμένει αναξιοποίητο;
Δεν έχει ανάγκη η χώρα αυτή από αερομεταφορές;
Δεν θα ήταν εύκολο να μετατραπεί ένα από τα αεροδρόμια αυτά, εν προκειμένω του Αγρινίου, σε αεροδρόμιο για Cargo μεταφορές και να συνδεθεί με το λιμάνι στο Πλατυγιάλι όντας στην πρωτοπορία όλης της Ευρώπης και όλου του κόσμου; Ενδιάμεσα και στα λίγα χιλιόμετρα περνάει ο κατασκευαζόμενος Δυτικός Άξονας που προσφέρει σε ελάχιστο χρόνο πρόσβαση όλα τα μέρη της Ευρώπης, από το λιμάνι, το αεροδρόμιο, τη σιδηροδρομική του γραμμή.
Όταν τα λέμε αυτά σε κοιτάνε περίεργα. Και όταν λέει οποιοσδήποτε αφελής, όπως εγώ, εν προκειμένω χρειαζόμαστε το 2010 να σπαταλάμε τόσο επενδεδυμένο κεφάλαιο με 4 στρατιωτικά αεροδρόμια σε έναν άξονα 120 χιλιομέτρων;
Οπουδήποτε αλλού θα έκαναν την εξής απλή σκέψη:
Να δούμε πόσα από τα 4 αεροδρόμια μας χρειάζονται για τους στρατιωτικούς μας σκοπούς και να δούμε τι κάνουμε με τα υπόλοιπα και τι κάνουμε με το συγκεκριμένο το οποίο απέχει μόνο 20 χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή από ένα από τα σπουδαιότερα λιμάνια της Μεσογείου και είναι και ανάμεσα από τον Δυτικό Άξονα.
Είναι και πάρα πολύ εύκολο να κάνεις και σιδηροδρομική σύνδεση από το Πλατυγιάλι μέσω Προυσσού Ευρυτανίας για να πας στο Λιανοκλάδι και να μπεις στον κεντρικό σιδηροδρομικό ιστό της Ελλάδας και να πας οπουδήποτε στον κόσμο. Αυτά λοιπόν δεν τολμάμε να τα πούμε για πολλούς και διαφόρους λόγους.
Δεν θα συνεχίσω με τα θέματα των υποδομών.
Τα είπα και τα επαναλαμβάνω ενδεικτικά.
Για να δούμε πραγματικά το μέγεθος της άγνοιας που κάποιους διακρίνει και αυτά να ψάχνουμε πόσο είναι τα σπρεντ, να δούμε πως θα αξιοποιήσουμε και θα καταστήσουμε παραγωγικό το ήδη επενδεδυμένο κεφάλαιο εδώ και πολλές δεκαετίες σε αυτή τη χώρα.
Το Πλατυγιάλι, τα αεροδρόμια, η γέφυρα είναι επενδεδυμένο κεφάλαιο φτάνει να ξοδέψουμε ένα ελάχιστο επί του συνόλου της επένδυσης για να φτιάξουμε και τα υπόλοιπα.
Το ελάχιστο λοιπόν είναι πόσο θα κοστίζει ένα καλό Σχέδιο Πόλης για την περιοχή του Αντιρρίου και του Ρίου απ’ την απέναντι πλευρά, πόσο θα κοστίσει ένας δρόμος που θα ενώνει το Πλατυγιάλι με το αεροδρόμιο και τον Δυτικό Άξονα, πόσο θα κοστίσει μια απόφαση να αξιοποιήσουμε επενδεδυμένο κεφάλαιο το οποίο παραμένει ανενεργό.
Όταν ήμασταν στο δημοτικό κάναμε Πατριδογνωσία και όταν φτάναμε στην Πατριδογνωσία λέγανε για τον ορυκτό πλούτο της Αιτωλοακαρνανίας και κυρίως για τον άργιλο και τον γύψο.
Η άργιλος, το χώμα δηλαδή, στήριξε την τοπική κεραμοποιία που είχε επαφή και σχέση με όλη την Ελλάδα.
Επιχειρήσεις που απασχολήσανε κόσμο, δημιούργησαν κίνημα εργατικό.
Ήταν σημείο αναφοράς οι επιχειρήσεις αυτές.
Λειτούργησαν με βάση αυτή την πρώτη ύλη δεκαετίες.
Παραμένουν δυο ακόμα στην περιοχή μας οι οποίες και δεν προστατεύονται και έχουμε πρόβλημα.
Το δεύτερο ήταν ο γύψος. Το μόνο που ξέραμε ήταν μια καμινάδα έξω από το Αιτωλικό σε μια παράγκα και πραγματικά πολλοί άνθρωποι δεν ξέρουν γιατί καίει αυτή η καμινάδα. Είναι μια μικρή, παλιά όμως επένδυση που αξιοποιεί το γύψο της περιοχής μας.
Σημειώστε ότι τα γυψούχα εδάφη στην Αιτωλοακαρνανία έχουν ποσότητες τόσες όσο ολόκληρη η Βαλκανική.
Η μόνη επένδυση λοιπόν που υπάρχει σε σχέση μ’ αυτό είναι η Knauf, 30 χιλιόμετρα περίπου από εδώ στον δήμο Αμφιλοχίας όπου πραγματικά γίνεται μια πάρα πολύ σημαντική δουλειά.
Ενδιαφέρον όμως για να αξιοποιηθούν αυτά τα κοιτάσματα τα οποία είναι σπουδαία και πολλά υπήρχαν και από άλλες πλευρές.
Επιχείρησα να βοηθήσω τον τόπο μου μαζί με τον δήμαρχο Μεδεώνος εδώ και τρία χρόνια να κάνουμε προσπάθεια ώστε να απεγκλωβίσουμε μια περιοχή 200 στρεμμάτων με εκλεκτό ορυκτό για να έρθει μια επένδυση ελληνική πάρα πολύ σημαντική το επιχειρηματικό σχέδιο της οποίας προέβλεπε 200 θέσεις εργασίας.
Δεν ήταν δυνατόν να λυθεί ο γόρδιος δεσμός για το ποιος είναι ιδιοκτήτης τελικά των μεταλλίων, των μεταλλευμάτων, της γης εν προκειμένω.
Εκείνο που κατέληξα είναι ότι ο ιδιοκτήτης είναι τρεις υπάλληλοι του ΙΓΜΕ. Καλυπτόμενοι πίσω από μια νομοθεσία του 1935 είναι παντοδύναμοι για το ποιος θα εγκατασταθεί, θα επενδύσει, θα αξιοποιήσει αυτό το χρυσοφόρο κατά τ’ άλλα ορυκτό που έχουμε στην περιοχή μας.
Ο ιδιοκτήτης είναι ένας.
Ο υπάλληλος που χειρίζεται τον φάκελο για το γύψο της περιοχής μας όχι μόνο δεν σε ενημερώνει ή δεν σε κατατοπίζει αλλά την ώρα που του απευθύνεις την κουβέντα «πώς θα λύσουμε το πρόβλημα» αισθάνεται ότι μπαίνεις μέσα στο σπίτι του για να του αρπάξεις την περιουσία του.
Είναι ντροπή στην Ελλάδα του 2010 να μην υπάρχουν κεφάλαια για να αξιοποιήσουμε το πλεονέκτημα κάθε περιοχής και εν προκειμένω της συγκεκριμένης περιοχής.
Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να έχουμε ανατροπές στον τρόπο που διοικείται αυτός ο τόπος, αυτή η χώρα.
Για να γίνουν ανατροπές πρέπει να υπάρξουν αποφάσεις, αλλιώς δεν θα είμαστε ο αδύναμος κρίκος είτε της Ευρωζώνης είτε του κόσμου ολόκληρου, θα είμαστε ο σπασμένος κρίκος.
Εύχομαι τα πράγματα να πάνε καλύτερα στο μέλλον αξιοποιώντας αυτό που έχουμε και όχι αυτό που οραματιζόμαστε για να έχουμε.
Και έχουμε πάρα πολλά, φτάνει λίγο μυαλό και οι σωστές αποφάσεις.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Μας δίνεται και σήμερα, η δυνατότητα να πούμε τις απόψεις μας, όπως τις πιστεύει και τις καταλαβαίνει ο καθένας και μπορεί να τις αποδείξει, για το πώς μπορούμε να προχωρήσουμε σε μια ορθολογική ανάπτυξη, αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες που έχει κάθε περιοχή ξεχωριστά αλλά και η χώρα μας συνολικά.
Ταυτόχρονα να δούμε και τις υποδομές που χρειαζόμαστε για να πετύχουμε την ορθολογική και ισόρροπη ανάπτυξη που θα κάνει βιώσιμη την οικονομία μας, που θα δίνει προοπτική στον τόπο μας.
Μια ανάπτυξη την οποία πρέπει και μπορούμε να στηρίξουμε με υποδομές και να αξιοποιήσουμε ταυτόχρονα και το ανθρώπινο δυναμικό.
Θα πω κάποιες απόψεις, παρουσιάζοντας το επενδεδυμένο κεφάλαιο που υπάρχει στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας που δεν έχει κάνει ποτέ απόσβεση και με τις πολιτικές που υπάρχουν δεν θα κάνει και στο μέλλον αν συνεχίσουν.
Η γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου, η γέφυρα «Χαρίλαος Τρικούπης», είναι ένα έργο που σηματοδοτεί την Ελλάδα του μέλλοντος μας, την Ελλάδα του 21ου αιώνα.
Ένα έργο υψηλής τεχνικής, στο οποίο μπορούμε πραγματικά να επενδύσουμε για το μέλλον της ευρύτερης περιοχής.
Δεν αφορά τους δυο Νομούς όπου ακουμπάει η γέφυρα.
Ακουμπάει σε όλη την Ελλάδα και ακουμπάει κυρίως στην Ελλάδα του άξονα του Ιονίου από τα Ελληνοαλβανικά σύνορα μέχρι και την Μεσσηνία.
Η γέφυρα είναι τεχνολογικό επίτευγμα και κατασκευάστηκε για να δημιουργήσει προϋποθέσεις ανάπτυξης σε όλη την ευρύτερη περιοχή.
Υπάρχει δίπλα το Κάστρο του Ρίου-Αντιρρίου, υπάρχει ευρύτερα μια παρθένα οικιστικά και πανέμορφη περιοχή.
Η γέφυρα είναι στο κέντρο των δυο σημαντικότερων αρχαιολογικών χώρων της χώρας μας την Αρχαία Ολυμπία και τους Δελφούς.
Η απόσταση από την γέφυρα προς την Αρχαία Ολυμπία είναι περίπου 120 χιλιόμετρα τόση όση και η απόσταση από την γέφυρα μέχρι τους Δελφούς.
Είναι σε επαφή με ένα από τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας μια περιοχή η οποία είναι παρθένα, με σημαντικότατη ιστορία όπως είναι η Ναύπακτος και η Ναυπακτία και βεβαίως είναι το κλειδί που μας οδηγεί στην βορειοδυτική Ελλάδα και δίνει και πολλές άλλες δυνατότητες.
Ο σχεδιασμός έγινε μόνο για την γέφυρα, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για το τι θα γίνει την επόμενη και βεβαίως επιβεβαιώνεται ο γαλλικός τύπος ο οποίος αμέσως μετά την κατασκευή είπε ότι η γέφυρα «Χαρίλαος Τρικούπης» ενώνει το τίποτα με το πουθενά.
Και αυτό δεν είναι γιατί η γέφυρα δεν είναι το μεγάλο έργο ή η μεγάλη επένδυση. Είναι γιατί δεν έγιναν τα λίγα πράγματα ώστε αυτό το έργο να είναι περισσότερο παραγωγικό.
Σε επαφή με τη γέφυρα υπάρχει ...
μια περιουσία την οποία διαχειρίζεται η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου μια έκταση 220 στρεμμάτων.
Πρόκειται για τους πρώην εργοταξιακούς χώρους της Γέφυρας.
Φαντάζομαι γι’ αυτούς που ξέρουν από επιχειρήσεις και μπορούν να δουν και το μέλλον του τόπου ότι δεν υπάρχει πιο αξιόλογη έκταση στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας σε σύγκριση με αυτά που σας είπα πριν.
Βρίσκεται λοιπόν στις δαγκάνες της γραφειοκρατίας.
Κανένας δεν τολμάει να πάρει μια απλή απόφαση.
Να προκηρύξει αυτή την περιουσία, την μοναδική περιουσία, αυτό το εκπληκτικό οικόπεδο προκειμένου αυτός ο χώρος να αξιοποιηθεί.
Και τί θα μπορούσε να γίνει;
Θα μπορούσαν να γίνουν πολύ σπουδαία πράγματα.
Είναι μια σχεδόν διαμορφωμένη μαρίνα, με μέτωπο στη θάλασσα σε ένα παρθένο μέρος, σε επαφή με το τεχνολογικό επίτευγμα της εποχής μας, με ένα αρχαίο κάστρο σε μια περιοχή η οποία είναι παρθένα οικιστικά.
Αυτό το ανεκτίμητης αξίας περιουσιακό στοιχείο, είναι ιδιοκτησία του εκάστοτε Προέδρου της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου ο οποίος δεν είναι διατεθειμένος να βάλει υπογραφή για να προκηρυχθεί και να υπάρξει ένα επενδυτικό ενδιαφέρον.
Δεν θα πω ποτέ το κράτος να έρθει εδώ και να φτιάξει ένα μεγάλο ξενοδοχείο που το έχει ανάγκη η περιοχή, να φτιάξει την μαρίνα ή να φτιάξει κάτι άλλο.
Να γίνει ένα πρότζεκτ, μια επένδυση που θα μας το δείξει ο ανταγωνισμός, φτάνει να προβάλλουμε τι περιουσία υπάρχει εκεί και αυτό να αξιοποιηθεί και να αποφέρει αποτελέσματα.
Αν θέλεις σήμερα να χτίσεις στο Αντίρριο δεν έχεις και πολλές δυνατότητες.
Το ίδιο επίσης αν θέλεις να χτίσεις και στην απέναντι πλευρά στο Ρίο.
Χτίζει ο κόσμος σύμφωνα με τους οικισμούς του ’23, καταστρέφεται η γη, ενώ όσοι άνθρωποι έχουν την δυνατότητα ,γιατί είναι πανάκριβα, αγοράζουν οικόπεδα και χτίζουν σπίτια πολλών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.
Ταυτόχρονα, οι δρόμοι που οδηγούν σε αυτές τις περιουσίες τους, που είναι τα σπίτια τους, είναι των τριών μέτρων.
Το κράτος, δεν αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να πολεοδομήσει και να οργανώσει την περιοχή, αλλά, αν δεν υπάρχει δυνατότητα και προοπτική οικιστικής ανάπτυξης σ’ αυτό το κομμάτι, παρακαλώ που αλλού υπάρχει;
Η γραφειοκρατία, η αναποτελεσματικότητα, η ευθυνοφοβία και κάποια σχέδια που έχουν στην πίσω μεριά του μυαλού τους κάποιοι για το πως θα τους συνέφερε να αξιοποιηθεί αυτός ο χώρος, που είναι ό,τι πιο σημαντικό υπάρχει ως επενδεδυμένο κεφάλαιο στην περιοχή ετούτη τα τελευταία 50 χρόνια, έχουν ως αποτέλεσμα η συγκεκριμένη έκταση να παραμένει ανενεργή, αναξιοποίητη και να μην αποδίδει.
Και απλά βλέπουμε, παρακολουθώντας την γέφυρα, τα αυτοκίνητα να περνάνε και διαμαρτυρόμαστε κάθε φορά και δικαίως για το πόσο ακριβό είναι το εισιτήριο.
Θα ήθελα να σας πω λοιπόν ότι η γέφυρα δεν πρόσθεσε θέσεις εργασίας, αντίθετα αφαίρεσε, μιας και σειρά επαγγελμάτων που δραστηριοποιούνται στο Αντίρριο από τον περιπτερά, τον ψιλικατζή, τον ταξιτζή και άλλοι έχουν χάσει πάνω από το 50% του εισοδήματός τους και πάρα πολλοί από αυτούς έχουν χάσει και τις θέσεις εργασίας.
Δεν προστέθηκε σχεδόν τίποτα.
Αφαιρούνται διαρκώς σε ένα κομμάτι εντελώς προνομιούχο που θα μπορούσε πραγματικά να είναι πυλώνας για την ανάπτυξη όχι μόνο της περιοχής αλλά και της χώρας ολόκληρης.
Θα μου πείτε, τί σχέδια θα μπορούσαν να υπάρξουν; Χίλια πράγματα. Εγώ θα σας παραπέμψω π.χ. στην Λισαβόνα όπου έχουν κάνει μια γέφυρα μήκους 18 χιλιομέτρων και σε επαφή με την πλέον υποβαθμισμένη περιοχή της Λισαβόνας ανήγειραν ένα εκθεσιακό κέντρο και μια σειρά ξενοδοχείων.
Δεν είναι πιο προκομμένοι εκείνοι ή φαντάζομαι δεν είναι πιο έξυπνοι.
Έχουν πάρει όμως συγκεκριμένες αποφάσεις και αξιοποιούν το δικό τους πλεονέκτημα.
Γι’ αυτό καλούμαστε όλοι να πάρουμε συγκεκριμένες αποφάσεις.
Να ανατρέψουμε δομές και καταστάσεις που κρατάνε την δυναμική αυτού του λαού δεμένη χειροπόδαρα, που κρατάνε τους Έλληνες επιστήμονες και επενδυτές μακριά από την παραγωγική και επενδυτική δραστηριότητά τους και τους καθιστούν θεατές του ρουσφετιού, της συναλλαγής, του διαδρόμου, του παρακαλετού για αξιοποιήσουν αυτό την επενδυτική δραστηριότητα.
Ταυτόχρονα δεν μπορούμε να διατηρήσουμε και να δημιουργήσουμε τις θέσεις εργασίας, που είναι το ζητούμενο.
Φεύγοντας από την περιοχή του Αντιρρίου διανύουμε έναν δρόμο ο οποίος πριν από 30 χρόνια ήταν κατά πολύ καλύτερος από αυτόν που υπάρχει σήμερα και σε ασφάλεια και σε οτιδήποτε άλλο μπορεί να φανταστεί κανένας.
Φτάνουμε σύμφωνα με το σχέδιο σε μια άλλη του εκδοχή, με τον καινούριο δρόμο 63 περίπου χιλιομέτρων, από τη γέφυρα Ρίου-Αντίρριου στο Πλατυγιάλι – Αστακού. Λίγοι ξέρουν γι’ αυτό το λιμάνι και φοβάμαι πολύ λιγότεροι από εκείνους που έπρεπε κυρίως να ξέρουν.
Εννοώ, τους εκάστοτε που αποφασίζουν σε επίπεδο κυβέρνησης για τις τύχες και το μέλλον και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Είναι η μεγαλύτερη επένδυση που έχει γίνει ποτέ στη Δυτική Ελλάδα, σε όλο τον άξονα.
Ένα λιμάνι το οποίο έχει 700 στρέμματα λιμενική ζώνη και είναι το μεγαλύτερο στη χώρα.
Είναι το μεγαλύτερο, με τεράστια δυνατότητα επέκτασης.
Σ’ αυτό το λιμάνι υπάρχει χαρακτηρισμένη βιομηχανική περιοχή 2.500 στρεμμάτων.
Έχει βάθος 17 μέτρα, μπορεί να προσεγγίσει δηλαδή οποιοδήποτε καράβι από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου.
Έχουν επενδυθεί τεράστια ποσά και είναι το πρώτο ιδιωτικό λιμάνι στη χώρα.
Είναι ένα από τα πέντε πράσινα λιμάνια στην Ευρώπη, είναι ένα λιμάνι στην καρδιά της Μεσογείου.
Το Πλατυγιάλι παρέχει πρόσβαση στην βόρεια, την κεντρική και την ανατολική Ευρώπη ευκολότερα από οποιοδήποτε άλλο λιμάνι στη Μεσόγειο και ασφαλώς στον Ελλαδικό χώρο.
Έχουν επενδυθεί και αξίζει το λιμάνι αυτό περίπου 800 εκατομμύρια ευρώ.
Το κράτος δεν διαθέτει τα κονδύλια που χρειάζονται για να γίνουν τα 19 χιλιόμετρα που ενώνουν τον Δυτικό Άξονα και το υπάρχον εθνικό δίκτυο με αυτή τη γιγαντιαία για τα δεδομένα της χώρας μας περιοχή.
Αντ’ αυτού ακούμε πόσο θα επεκταθεί η Cosco και αν θα κάνει προβλήτα, τι θα γίνει με τους «εργαζόμενους» στον ΟΛΠ, τι άποψη έχει ο πρώην Πρόεδρος του ΟΛΠ για το συγκεκριμένο λιμάνι. Όταν υπάρχουν και κάποια επενδυτικά ενδιαφέροντα κανένας δεν ξέρει πως θα τα παρουσιάσει.
Είναι κρίμα και άδικο κάτι που έγινε από το υστέρημα του ελληνικού λαού, από το 1985 μέχρι σήμερα και ξοδεύει ακόμα το κράτος, μια τέτοια γιγαντιαία επένδυση για τα δεδομένα της Μεσογείου και της Ελλάδας να παραμένει ανενεργή και αναξιοποίητη γιατί υπολείπονται σ’ αυτή τη φάση 19 χιλιόμετρα δρόμος κάποιων προδιαγραφών και γιατί κάποιοι έχουν στη πίσω πλευρά του μυαλού τους άλλα πράγματα όπως ο πρώην Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Κεφαλογιάννης που είπε ότι «θα φτιάξουμε ένα τέτοιο λιμάνι στο Τυμπάκι, στο Ηράκλειο», στη εκλογική του περιφέρεια.
Αντί να κινηθεί η διαδικασία για να αξιοποιηθεί το Πλατυγιάλι κάποιοι κοίταξαν πως θα κάνουν μια άλλη υποδομή στην εκλογική περιφέρεια του συγκεκριμένου Υπουργού.
Αυτά παραπέμπουν σε λογικές, συμπεριφορές και νοοτροπίες τριτοκοσμικής χώρας. Σήμερα ξεφορτώνουν στον Τάραντα και σε άλλα λιμάνια της Μεσογείου και κάνουν από εκεί μεταφόρτωση για εδώ.
Μη φανταστεί κανένας ότι έχει πλεόνασμα η χώρα σε λιμάνια.
Απλά κάποιοι επιχειρούν ανάλογα με την θέση την οποία έχουν στο πώς θα επεκτείνουν λιμάνια και λιμενικές περιοχές εκεί που δεν είναι δυνατόν να αναπτυχθούν.
Λίγα χιλιόμετρα και σε ευθεία γραμμή υπάρχει ένα στρατιωτικό αεροδρόμιο, ένα από τα μεγαλύτερα της χώρας.
Είναι το στρατιωτικό αεροδρόμιο του Αγρινίου.
Ανοίγω μια παρένθεση.
Με κέντρο την γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου και σε μια ακτίνα περίπου 100 χιλιομέτρων αναπτύσσονται 4 στρατιωτικά αεροδρόμια, του Αγρινίου, του Ακτίου, του Αράξου και της Ανδραβίδας.
Και ενώ αυτά που ενδεχομένως μπορεί να ήταν απαραίτητα την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Κάνω έκκληση στη λογική σας, έχει λόγο η χώρα να διατηρεί 4 στρατιωτικά αεροδρόμια σε μια ακτίνα 100 χιλιομέτρων από αυτή την περιοχή, ή σε έναν άξονα περίπου 150 χιλιομέτρων από την μια άκρη ως την άλλη;
Δεν είναι εδώ ένα επενδεδυμένο κεφάλαιο τεράστιο το οποίο παραμένει αναξιοποίητο;
Δεν έχει ανάγκη η χώρα αυτή από αερομεταφορές;
Δεν θα ήταν εύκολο να μετατραπεί ένα από τα αεροδρόμια αυτά, εν προκειμένω του Αγρινίου, σε αεροδρόμιο για Cargo μεταφορές και να συνδεθεί με το λιμάνι στο Πλατυγιάλι όντας στην πρωτοπορία όλης της Ευρώπης και όλου του κόσμου; Ενδιάμεσα και στα λίγα χιλιόμετρα περνάει ο κατασκευαζόμενος Δυτικός Άξονας που προσφέρει σε ελάχιστο χρόνο πρόσβαση όλα τα μέρη της Ευρώπης, από το λιμάνι, το αεροδρόμιο, τη σιδηροδρομική του γραμμή.
Όταν τα λέμε αυτά σε κοιτάνε περίεργα. Και όταν λέει οποιοσδήποτε αφελής, όπως εγώ, εν προκειμένω χρειαζόμαστε το 2010 να σπαταλάμε τόσο επενδεδυμένο κεφάλαιο με 4 στρατιωτικά αεροδρόμια σε έναν άξονα 120 χιλιομέτρων;
Οπουδήποτε αλλού θα έκαναν την εξής απλή σκέψη:
Να δούμε πόσα από τα 4 αεροδρόμια μας χρειάζονται για τους στρατιωτικούς μας σκοπούς και να δούμε τι κάνουμε με τα υπόλοιπα και τι κάνουμε με το συγκεκριμένο το οποίο απέχει μόνο 20 χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή από ένα από τα σπουδαιότερα λιμάνια της Μεσογείου και είναι και ανάμεσα από τον Δυτικό Άξονα.
Είναι και πάρα πολύ εύκολο να κάνεις και σιδηροδρομική σύνδεση από το Πλατυγιάλι μέσω Προυσσού Ευρυτανίας για να πας στο Λιανοκλάδι και να μπεις στον κεντρικό σιδηροδρομικό ιστό της Ελλάδας και να πας οπουδήποτε στον κόσμο. Αυτά λοιπόν δεν τολμάμε να τα πούμε για πολλούς και διαφόρους λόγους.
Δεν θα συνεχίσω με τα θέματα των υποδομών.
Τα είπα και τα επαναλαμβάνω ενδεικτικά.
Για να δούμε πραγματικά το μέγεθος της άγνοιας που κάποιους διακρίνει και αυτά να ψάχνουμε πόσο είναι τα σπρεντ, να δούμε πως θα αξιοποιήσουμε και θα καταστήσουμε παραγωγικό το ήδη επενδεδυμένο κεφάλαιο εδώ και πολλές δεκαετίες σε αυτή τη χώρα.
Το Πλατυγιάλι, τα αεροδρόμια, η γέφυρα είναι επενδεδυμένο κεφάλαιο φτάνει να ξοδέψουμε ένα ελάχιστο επί του συνόλου της επένδυσης για να φτιάξουμε και τα υπόλοιπα.
Το ελάχιστο λοιπόν είναι πόσο θα κοστίζει ένα καλό Σχέδιο Πόλης για την περιοχή του Αντιρρίου και του Ρίου απ’ την απέναντι πλευρά, πόσο θα κοστίσει ένας δρόμος που θα ενώνει το Πλατυγιάλι με το αεροδρόμιο και τον Δυτικό Άξονα, πόσο θα κοστίσει μια απόφαση να αξιοποιήσουμε επενδεδυμένο κεφάλαιο το οποίο παραμένει ανενεργό.
Όταν ήμασταν στο δημοτικό κάναμε Πατριδογνωσία και όταν φτάναμε στην Πατριδογνωσία λέγανε για τον ορυκτό πλούτο της Αιτωλοακαρνανίας και κυρίως για τον άργιλο και τον γύψο.
Η άργιλος, το χώμα δηλαδή, στήριξε την τοπική κεραμοποιία που είχε επαφή και σχέση με όλη την Ελλάδα.
Επιχειρήσεις που απασχολήσανε κόσμο, δημιούργησαν κίνημα εργατικό.
Ήταν σημείο αναφοράς οι επιχειρήσεις αυτές.
Λειτούργησαν με βάση αυτή την πρώτη ύλη δεκαετίες.
Παραμένουν δυο ακόμα στην περιοχή μας οι οποίες και δεν προστατεύονται και έχουμε πρόβλημα.
Το δεύτερο ήταν ο γύψος. Το μόνο που ξέραμε ήταν μια καμινάδα έξω από το Αιτωλικό σε μια παράγκα και πραγματικά πολλοί άνθρωποι δεν ξέρουν γιατί καίει αυτή η καμινάδα. Είναι μια μικρή, παλιά όμως επένδυση που αξιοποιεί το γύψο της περιοχής μας.
Σημειώστε ότι τα γυψούχα εδάφη στην Αιτωλοακαρνανία έχουν ποσότητες τόσες όσο ολόκληρη η Βαλκανική.
Η μόνη επένδυση λοιπόν που υπάρχει σε σχέση μ’ αυτό είναι η Knauf, 30 χιλιόμετρα περίπου από εδώ στον δήμο Αμφιλοχίας όπου πραγματικά γίνεται μια πάρα πολύ σημαντική δουλειά.
Ενδιαφέρον όμως για να αξιοποιηθούν αυτά τα κοιτάσματα τα οποία είναι σπουδαία και πολλά υπήρχαν και από άλλες πλευρές.
Επιχείρησα να βοηθήσω τον τόπο μου μαζί με τον δήμαρχο Μεδεώνος εδώ και τρία χρόνια να κάνουμε προσπάθεια ώστε να απεγκλωβίσουμε μια περιοχή 200 στρεμμάτων με εκλεκτό ορυκτό για να έρθει μια επένδυση ελληνική πάρα πολύ σημαντική το επιχειρηματικό σχέδιο της οποίας προέβλεπε 200 θέσεις εργασίας.
Δεν ήταν δυνατόν να λυθεί ο γόρδιος δεσμός για το ποιος είναι ιδιοκτήτης τελικά των μεταλλίων, των μεταλλευμάτων, της γης εν προκειμένω.
Εκείνο που κατέληξα είναι ότι ο ιδιοκτήτης είναι τρεις υπάλληλοι του ΙΓΜΕ. Καλυπτόμενοι πίσω από μια νομοθεσία του 1935 είναι παντοδύναμοι για το ποιος θα εγκατασταθεί, θα επενδύσει, θα αξιοποιήσει αυτό το χρυσοφόρο κατά τ’ άλλα ορυκτό που έχουμε στην περιοχή μας.
Ο ιδιοκτήτης είναι ένας.
Ο υπάλληλος που χειρίζεται τον φάκελο για το γύψο της περιοχής μας όχι μόνο δεν σε ενημερώνει ή δεν σε κατατοπίζει αλλά την ώρα που του απευθύνεις την κουβέντα «πώς θα λύσουμε το πρόβλημα» αισθάνεται ότι μπαίνεις μέσα στο σπίτι του για να του αρπάξεις την περιουσία του.
Είναι ντροπή στην Ελλάδα του 2010 να μην υπάρχουν κεφάλαια για να αξιοποιήσουμε το πλεονέκτημα κάθε περιοχής και εν προκειμένω της συγκεκριμένης περιοχής.
Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να έχουμε ανατροπές στον τρόπο που διοικείται αυτός ο τόπος, αυτή η χώρα.
Για να γίνουν ανατροπές πρέπει να υπάρξουν αποφάσεις, αλλιώς δεν θα είμαστε ο αδύναμος κρίκος είτε της Ευρωζώνης είτε του κόσμου ολόκληρου, θα είμαστε ο σπασμένος κρίκος.
Εύχομαι τα πράγματα να πάνε καλύτερα στο μέλλον αξιοποιώντας αυτό που έχουμε και όχι αυτό που οραματιζόμαστε για να έχουμε.
Και έχουμε πάρα πολλά, φτάνει λίγο μυαλό και οι σωστές αποφάσεις.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου