Εκτροπή Αχελώου: Ο παραλογισμός σε όλο το μεγαλείο του

Ζητείται η συνέχιση των εργασιών στη σήραγγα εκτροπής για λόγους προστασίας των υπόγειων υδάτων!

Το υπουργείο Υποδομών, με... λαγό τις αυτοδιοικήσεις των νομών της Θεσσαλίας, επιχειρεί να επανεκκινήσει τα έργα εκτροπής του Αχελώου και βασικό επιχείρημα το παράδοξο: η απουσία εσωτερικής επένδυσης στη σήραγγα εκτροπής κρατάει τα νερά εντός της... διαταράσσοντας την ισορροπία του υδροφόρου ορίζοντα της ευρύτερης περιοχής!

Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λάρισας, η Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Τρικάλων, Λάρισας και Καρδίτσας, αλλά και το Περιφερειακό Τμήμα Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας του ΤΕΕ στις 22 Σεπτεμβρίου κατέθεσαν αίτηση αναστολής στο ΣτΕ κατά της απόφασης 141/2010 για να συνεχιστούν τα έργα στη σήραγγα εκτροπής. Με την εν λόγω απόφαση η Επιτροπή Αναστολών διέταξε, έως ότου εκδοθεί η οριστική απόφαση επί της κύριας αίτησης ακύρωσης, "διακοπή όλων των εργασιών που διενεργούνται και αποσκοπούν αμέσως η εμμέσως στην κατασκευή του έργου της εκτροπής, καθώς και αποχή από κάθε υλική ενέργεια που κατατείνει στην ολοκλήρωση και λειτουργία των έργων που συνδέονται με το εγχείρημα της εκτροπής και τη μη λειτουργία όσων εκ των έργων χρήσης και αξιοποίησης υδάτων έχουν ολοκληρωθεί".

Λίγες ημέρες νωρίτερα, 17 Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Υποδομών, Δ. Ρέππας, από τη Βουλή, την ώρα που διεκτραγωδούσε την οικονομική κατάσταση της χώρας ("βρισκόμαστε σε περίοδο τραγικής οικονομικής κρίσης"), τασσόταν υπέρ της συνέχισης των εργασιών στη σήραγγα, προαναγγέλλοντας ότι το υπουργείο μελετά την κατάθεση "αίτησης μερικής ανάκλησης" στο ΣτΕ. Ο προϋπολογισμός για την κατασκευή της τελικής επένδυσης της σήραγγας είναι 65 εκ. ευρώ, όταν κατασπαταλήθηκαν άλλα 178 εκ. ευρώ για τη διάνοιξή της!

Η πρόκληση όμως βρίσκεται αλλού. Προκειμένου να "ντυθεί" ο παραλογισμός του αιτήματος για ολοκλήρωση της σήραγγας, παραγγέλθηκαν, με άγνωστες διαδικασίες ανάθεσης και άγνωστο προϋπολογισμό, δύο ακόμη μελέτες από το υπουργείο Υποδομών. Η πρώτη ξένων εμπειρογνωμόνων (Piergiorgio Grasso, Daniele Pella, Francois Vuilleumier), η οποία φέρει ημερομηνία 16 Ιουνίου, και μια δεύτερη, η οποία αξιολογεί τα συμπεράσματα της πρώτης υπό τον τίτλο "Διερεύνηση και επίλυση περιβαλλοντικών προβλημάτων σε θέματα ασφάλειας, αντιμετώπισης και αποτροπής κινδύνου στα έργα μερικής εκτροπής του άνω ρου του ποταμού Αχελώου" (10 Ιουλίου). Συγγραφείς της είναι ο Π. Δημόπουλος, καθηγητής του τμήματος Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ο οποίος είναι και αναπληρωτής πρόεδρος της Επιτροπής "Φύση 2000" που συγκροτήθηκε στο ΥΠΕΚΑ τον Μάιο, και ο επίκουρος καθηγητής Ι. Ζαχαρίας, του ιδίου τμήματος και πανεπιστημίου. Το περιεχόμενο αυτών των μελετών όλως... τυχαίως έχει ξεπατικωθεί, βαφτίζεται νέο στοιχείο και μετεξελίσσεται σε 12 λόγους ανάκλησης προς το ΣτΕ. Η διατύπωση των τριών ερωτημάτων προς τους εμπειρογνώμονες εμπεριέχει και τις απαντήσεις. Δηλαδή:

- Ποιοι κίνδυνοι πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά μήκος της σήραγγας εκτροπής και ιδιαίτερα στο τμήμα που δεν έχει τελική εσωτερική επένδυση και ποιος είναι ο βαθμός της σημασίας αυτών των κινδύνων με βάση τις τρέχουσες επιστημονικές αποόψεις και διεθνή πρακτική;

- Ποιες είναι οι απαραίτητες παρεμβάσεις και ποια η τελευταία προθεσμία για την έναρξη τέτοιων παρεμβάσεων;

- Είναι επιθυμητή ή όχι η συνέχιση της άντλησης ύδατος από τη σήραγγα και γιατί, λαμβάνοντας υπόψη τη μη περάτωση της τελικής εσωτερικής επένδυσης;

Και το τελικό συμπέρασμα λέει ότι δεν είναι δυνατόν να αφεθεί η σήραγγα σταθεροποιημένη μόνον με τις προσωρινές υποστηρίξεις, πρέπει να περαιωθεί η τελική επένδυση το συντομότερο δυνατόν, ή, αν αυτό δεν είναι δυνατόν να γίνει γρήγορα, να εφαρμοστούν ορισμένα επείγοντα μέτρα που θα περαιωθούν πριν από την έλευση της εποχής των βροχών του φθινοπώρου.

Η σήραγγα, μήκους 17.415 χλμ., έχει επενδυθεί στα 5 χλμ., με την κατασκευή της να έχει ξεκινήσει πριν από 12 χρόνια. Η δεύτερη μελέτη καταλήγει: "Σήμερα η ημιτελής κατασκευή (χωρίς την εσωτερική επένδυση της σήραγγας) επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στους υδατικούς πόρους της περιοχής, διότι στερεί από τις υδροφορείς μεγάλες ποσότητες νερού που διοχετεύονται με άντληση σε παραπόταμο του Αχελώου. Η ολοκλήρωση της σήραγγας θα επιφέρει την ισορροπία στον υδροφόρο ορίζοντα και το υπόγειο νερό θα συνεχίζει τη φυσική του πορεία μέσα από το πέτρωμα, ενισχύοντας την υδροφορία των κατάντη περιοχών".

Η προσεκτική ανάγνωση της έκθεσης όμως αναδεικνύει πως "οι σημαντικές ποσότητες υδάτων στο εσωτερικό της" οδηγούνται εκεί εξ αιτίας της κατασκευής της σήραγγας και αστοχιών της αρχικής μελέτης. Αντιγράφουμε: "Κατά τη διάρκεια της κατασκευής της σήραγγας εκτροπής έγινε διάτρηση υδροπερατών στρωμάτων. Αυτό δημιούργησε παροχές νερού μέσα στη σήραγγα της τάξεως των 500-1.000m 3/h. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος ελήφθησαν μέτρα για την άντληση των υδάτων και την παροχέτευσή τους στον παρακείμενο παραπόταμο του Αχελώου". Ή "από το 3ο έως και το 7ο χλμ. συναντώνται πολύ μεγάλες διαρροές νερού από τον υδροφόρο προς τη σήραγγα, που αντλούνται μέσω του παραθύρου της Αγορασιάς. Η ποσότητα αυτή του νερού προέρχεται από την υδραυλική επικοινωνία του ρέματος Πλατανιά, που βρίσκεται σε μικρό υψόμετρο πάνω από τη σήραγγα. Το ρέμα αυτό κινείται παράλληλα στη σήραγγα, για περίπου 4 χλμ., όσο δηλαδή και το μήκος της έντονης διαρροής"!

Σε κάθε περίπτωση, το νέο επεισόδιο στο πανάκριβο σίριαλ "εκτροπή της κοινής λογικής", που υπογράφουν οι Τοπικές Αυτοδιοικήσεις της Θεσσαλίας και το υπουργείο Υποδομών, περιφρονεί το ΣτΕ, αλλά και το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο έχει παραλάβει 14 προδικαστικά ερωτήματα να απαντήσει. Ερωτήματα που εγείρουν θέματα "μαζικής" παραβίασης της κοινοτικής νομοθεσίας περιβάλλοντος (προστασία φυσικού περιβάλλοντος, διαχείριση υδάτων, Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, πληροφόρηση κοινού) στα έργα εκτροπής. Επιπλέον παραμένει ανοιχτός ο φάκελος στην Κομισιόν (υπόθεση 2007/46920).

Όσο για τους όψιμους λάτρεις "της ισορροπίας του υδροφόρου ορίζοντα", την ανισορροπία του οποίου απεργάζονται δεκαετίες, γιατί δεν περιμένουν την ολοκλήρωση των διαχειριστικών σχεδίων που ανέθεσε το υπουργείο Περιβάλλοντος για τη Θεσσαλία, την Ήπειρο και τη Δυτική Ελλάδα;

(Πηγή: http://www.avgi.gr/)