Ερώτηση Αλ. Τσίπρα για τον Αστακό

Ερώτηση Αλ. Τσίπρα για τον θερμοηλεκτρικό σταθμό στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας
Προς τους Υπουργούς Επικρατείας – Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής αλλαγής, τους Υφυπουργούς ΠΕΚΑ κ. Θ. Μωραΐτη – Εξωτερικών κ. Σ. Κουβέλη

Πληροφορούμαστε από τον τύπο για την υπογραφή μιας διακρατικής συμφωνίας που αφορά επένδυση – μαμούθ μιας εταιρείας του Κατάρ στην περιοχή Πλατυγιάλι Αστακού Αιτωλοακαρνανίας.
Η επένδυση φαίνεται να προωθεί, με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς ενημέρωση των πολιτών, τα παρακάτω:
Α) Μεταφορά, αποθήκευση και επαναεροποίηση υγροποιημένου φυσικού αερίου, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος θα προωθείται, από τερματικό σταθμό και σύνδεση με τον αγωγό ΤGI στην Ιταλία.
Β) Μονάδα ηλεκτροπαραγωγής (θερμοηλεκτρικός σταθμός) με πρωτόγνωρα υψηλή εγκατεστημένη ισχύ 1100 ΜW, από μείγμα προπανίου – βουτανίου (LPG), το οποίο θα παράγεται στο Κατάρ, θα εισάγεται στην Ελλάδα και θα αποθηκεύεται σε πλήθος δεξαμενών συνολικού όγκου 300.000 κυβικών μέτρων. Τέτοια μονάδα ηλεκτροπαραγωγής δεν υπάρχει στην Ελλάδα, πιθανόν ούτε στον κόσμο.
Γ) Μονάδα δέσμευσης και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα ή περαιτέρω διάθεσή του για καλλιέργεια άλγης φυκιών με σκοπό την παραγωγή βιοκαυσίμων.
Από τοπικούς φορείς και επιστήμονες σημειώνονται σχετικά τα εξής:
1) Το μέγεθος της προτεινόμενης μονάδας (1100MW) είναι δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με την οικονομική και ενεργειακή κλίμακα της χώρας μας (η μεγαλύτερη μονάδα φυσικού αερίου στην Ελλάδα είναι 400MW) με πρόσθετο μειονέκτημα τη χρήση εισαγόμενου υγραερίου σε ποσότητα 960.000 τόνων ετησίως.
2) H προτεινόμενη μονάδα βρίσκεται εκτός εθνικού προγραμματισμού, αφού δεν προκύπτει από πουθενά ότι εντάσσεται σε έναν γενικό Εθνικό Ενεργειακό Σχεδιασμό. Είναι άρα άμεση η διακινδύνευση να εκτρέψει τη χώρα από τον εθνικό στόχο του «20-20-20» μέχρι το 2020. Η συγκεκριμένη δε μονάδα ηλεκτροπαραγωγής των 1100 MW θα παράγει 20% περισσότερους ρύπους από την μονάδα λιθάνθρακα των 750 MW που επρόκειτο να εγκατασταθεί στον Αστακό και ευτυχώς απετράπη από τις κινητοποιήσεις της τοπικής κοινωνίας, αλλά και το πανελλαδικό κίνημα ενάντια στο λιθάνθρακα.
3) Αντίστοιχα μεγάλες είναι οι διακινούμενες ετησίως ποσότητες αυτών των αέριων ορυκτών καυσίμων (LNG και LPG) που φτάνουν τα 7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Αυτή η ποσότητα είναι πολύ μεγαλύτερη (κατά 75%) από την σημερινή κατανάλωση της Ελλάδας. Δηλαδή, θα έχουμε, εντελώς απρογραμμάτιστα και ξαφνικά, σχεδόν τον διπλασιασμό των εισαγόμενων αερίων καυσίμων. Η διακίνηση θα πραγματοποιείται με δεκάδες δρομολόγια κρυογονικών δεξαμενοπλοίων από το Κατάρ, με εκφορτώσεις μέσω συστημάτων αγωγών και πλήθος συσκευών και εξαρτημάτων στις πολύπλοκες και εξαιρετικά ευαίσθητες στη λειτουργία τους εγκαταστάσεις του Ενεργειακού Κέντρου στον Αστακό.
4) Το Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο και το Υγραέριο είναι καύσιμα ασφαλή κατά την έμμετρη, εύκολη στις συνήθεις συσκευές και στην απευθείας πρωτογενή χρήση στα νοικοκυριά, στις επαγγελματικές δραστηριότητες και στην βιομηχανία. Όμως σε μαζική κλίμακα χρήσης υπό υψηλές πιέσεις, σε συνθήκες φορτοεκφόρτωσης από πλοία, σε υγροποιημένη μορφή και σε μεταβατικές καταστάσεις αεριοποίησης εντάσσονται στη κατηγορία των εύφλεκτων, εκρηκτικών και βλαπτικών για το περιβάλλον αερίων. Μπορούν να αποβούν πολύ επικίνδυνα σε περιπτώσεις τεχνικών αστοχιών, ατυχημάτων και ιδιαιτέρως, όταν συμβαίνουν διαρροές (διαφυγές) σε συγκεντρωτικά συστήματα αποθήκευσης και πολύπλοκης διακίνησης, όπως τα προαναφερθέντα στις εγκαταστάσεις του Αστακού με επιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή. Αντίστοιχες εγκαταστάσεις έχουν ενταχθεί στη ανώτατη κατηγορία επικινδυνότητας και ασφαλείας Τεχνικών Εγκαταστάσεων. Η κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση υπόκεινται σε Κανονισμούς και Οδηγίες για την πρόληψη και αντιμετώπιση Βιομηχανικών Ατυχημάτων Μεγάλης Έκτασης, γνωστών ως Β.Α.Μ.Ε. Η επικινδυνότητα και η πιθανότητα αστοχιών ή και λαθών σε τέτοιες εγκαταστάσεις αυξάνει δραστικά και ραγδαία σε περιπτώσεις σεισμού ή δεδομένης σεισμικότητας του εδάφους, του κινδύνου πυρκαγιών στο φυσικό περίγυρο ,της αυξημένης θερμοκρασίας στη θερινή περίοδο και κυρίως όταν συμβαίνουν διαφυγές των εύφλεκτων αερίων στον περιβάλλοντα χώρο. Οι διαφυγές θεωρούνται εκ προοιμίου δεδομένες, αφού αποτελούν γεγονός σύμφυτο με τις εκτεταμένες και μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις, διεθνώς διαπιστωμένο, τεχνολογικά αποδεκτό και στατιστικώς αποδεδειγμένο. Οι διαφυγές στη συγκεκριμένη περίπτωση αναμένεται να φτάσουν τα 40 με 60 εκ. κυβικά μέτρα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται από πλευράς απωλειών αλλά κυρίως επικινδυνότητας, ρύπανσης και οχληρής οσμής, η οποία θα είναι διάχυτη και μόνιμη στην ευρύτερη περιοχή. Σημειώνεται δε ότι το Υγραέριο είναι πολύ βαρύτερο από τον αέρα με αποτέλεσμα σε περίπτωση διαφυγής να εξαπλώνεται στην επιφάνεια του εδάφους και να λιμνάζει σε υπόγειους χώρους
5) Από τη καύση του Υγραερίου παράγονται επιπρόσθετα δεκάδες ουσίες χαρακτηρισμένες από επίσημες αρχές ως Επικίνδυνοι Αέριοι Ρύποι, ΕΠΑΡ, με καρκινογόνες και μεταλλαξιογόνες επιδράσεις στους ανθρώπους και το περιβάλλον, επισημασμένες επίσης από την ελληνική και κοινοτική νομοθεσία.
6) Οι εγκαταστάσεις εκβάλλουν μεγάλες ποσότητες Υδρατμών με αποτέλεσμα την αύξηση της υγρασίας στην ατμόσφαιρα και την πρόκληση δυσφορίας σε συνδυασμό με αυξημένα επίπεδα θερμοκρασίας. Κατά συνέπεια είναι δεδομένη η διατάραξη της θερμικής ισορροπίας της περιοχής σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων, με πολύ πιθανή την βαθμιαία αλλαγή του τοπικού κλίματος σε έκταση πολλών τετραγωνικών χιλιομέτρων.
7) Η αποθήκευση LNG και LPG εμπίπτει στην Ευρωπαϊκή οδηγία Sevezo II. Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο πως η ασφαλής απόσταση τέτοιων μονάδων από κατοικημένες περιοχές είναι τα 5-12 χλμ. Η αντίστοιχη απόσταση στον Αστακό είναι 3 χλμ.
8) Καμιά επιστημονική τεκμηρίωση δεν υπάρχει για την ασφαλή, για το περιβάλλον και τον άνθρωπο, και οικονομικά εφικτή δυνατότητα δέσμευσης και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα. Όλες οι Περιβαλλοντικές οργανώσεις έχουν ταχθεί ενάντια σε αυτή την κατεύθυνση.
9) Η μαζική διοχέτευση του διοξειδίου του άνθρακα σε θερμοκήπια καλλιέργειας Φυκιών με σκοπό την παραγωγή ελαίων (βιοντίζελ) αποτελεί μια μέθοδο της οποίας αμφισβητείται έντονα η δυνατότητα να εφαρμοσθεί σήμερα με οικονομικό και ασφαλή τρόπο για τον άνθρωπο, δεδομένης μάλιστα της τεράστιας ποσότητας εκπομπής του CO2 των τουλάχιστον 6.000 τόνων ημερησίως στο εν λόγω Ενεργειακό Κέντρο Αστακού.
10) Η ίδια η ΜΠΕ διαπιστώνει ότι από τις δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα κατά την λειτουργία των νέων εγκαταστάσεων επί 24ώρου βάσεως θα υπάρχουν συνεχείς και αδιάκοπες αρνητικές επιπτώσεις στο Τοπίο, στο Έδαφος, στα Επιφανειακά Νερά, στο Ατμοσφαιρικό Περιβάλλον, στο Θαλάσσιο Περιβάλλον, στο Ακουστικό Περιβάλλον και στην Βιομηχανική Ασφάλεια.
Δεδομένου ότι η επένδυση, και η υψηλή όχληση των μονάδων που περιλαμβάνει:
• Αναιρεί επί της ουσίας το διαμετακομιστικό ρόλο του λιμανιού (για τον οποίον έχουν δαπανηθεί εθνικοί και ευρωπαϊκοί πόροι και ο οποίος στηρίζεται στις αποφάσεις της δημοτικής και νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης) και μετατρέπει το λιμάνι σε ενεργειακό κέντρο. Είναι δεδομένο ότι η ενεργειακή «μονοκαλλιέργεια» αναιρεί τις αποφάσεις της τοπικής κοινωνίας για πολύπλευρη ανάπτυξη της περιοχής και στην ουσία αναιρεί και το γενικό χωροταξικό αφού συμπαρασύρει στην κατεύθυνση της υψηλής όχλησης βιομηχανικής ανάπτυξης μια μεγάλη περιοχή της Δυτικής Ελλάδας.
• Δεν απαντά σε ζητήματα ουσιαστικής ανάπτυξης της περιοχής, ούτε σε καμία κοινωνική ανάγκη (αφορά όλες κι όλες 140 θέσεις εργασίας σύμφωνα με την ΜΠΕ), αντίθετα αντιστρατεύεται άλλες μορφές ήπιας, φιλικής, τουριστικής ανάπτυξής της.
• Εγκυμονεί όλους τους παραπάνω αναφερόμενους μεγάλους κινδύνους για το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
Δεδομένου ότι το λιμάνι του Αστακού, ενώ παραμένει έκταση ελληνική, είναι γνωστό ότι, με το ιδιότυπο καθεστώς ιδιωτικής διαχείρισής του, «φιλοξενεί» σειρά δραστηριοτήτων, όπως διακίνηση όπλων και ναρκωτικών, ελλιμενισμό αμερικάνικων πλοίων προκειμένου να συμμετέχουν στον αποκλεισμό της Γάζας κ.α., και ότι ο ίδιος ο εκπρόσωπος της Astakos Terminal (ιδιοκτήτριας Εταιρείας της ΝΑΒΙΠΕ που διαχειρίζεται το λιμάνι) δήλωσε στο Νομαρχιακό Συμβούλιο, πως η Εταιρεία του είναι πρόθυμη να πουλήσει, όταν της ζητηθεί, στην εταιρεία κρατικών συμφερόντων του Κατάρ το σύνολο της ΝΑΒΙΠΕ.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Πώς είναι δυνατόν μια τέτοια αποικιοκρατικού τύπου και μεγάλης επικινδυνότητας επένδυση, που επιδεινώνει και το τοπικό περιβάλλον και τις τοπικές αναπτυξιακές προοπτικές και το Εθνικό Ενεργειακό Περιβάλλον, να ντύνεται από την κυβέρνηση με το μανδύα της πράσινης ανάπτυξης;
2. Πως είναι δυνατόν μια χώρα σαν την Ελλάδα, που εμφανίζεται με έλλειμμα ηλεκτρικής ενέργειας, να εγκαθιστά ρυπογόνο θερμική μονάδα ηλεκτροπαραγωγής της οποίας το παραγόμενο ρεύμα θα εξάγεται στην Ιταλία από την οποία θα επανεισάγεται τους μήνες αιχμής;
3. Υπάρχει θέμα πώλησης του λιμανιού στη συγκεκριμένη επιχείρηση του Κατάρ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας; Θα επιτρέψει η κυβέρνηση μια τέτοια εξέλιξη;
4. Γιατί δεν προχωρά μια φιλική και ισορροπημένη ανάπτυξη του λιμανιού, όπως έχει συνομολογηθεί από τους τοπικούς φορείς και τις κυβερνήσεις διαχρονικά, και αντί αυτού προωθείται μια επένδυση μαμούθ που ούτε κοινωνικά και αναπτυξιακά ζητήματα απαντά, ούτε εντάσσεται στα πλαίσια του όποιου ενεργειακού σχεδιασμού της Χώρας;